Jesteś właścicielem nieruchomości? Powinieneś się, zatem zapoznać z pojęciem opłaty adiacenckiej. Ta forma podatku od wartości nieruchomości jest coraz częściej naliczana przez gminę. Co więcej, brak jej uiszczenia może doprowadzić do zajęcia komorniczego.  Na czym dokładnie polega? Czy opłata adiacencka dotyczy każdego właściciela nieruchomości?

Sprawdziłeś plany zagospodarowania przestrzennego, wybrałeś projekt domu i przystąpiłeś do budowy domu z nadzieją, że w przyszłości nie będziesz musiał już ponosić żadnych dodatkowych opłat? Jak się okazuje, możesz się niemiło rozczarować.  Jeśli wartość Twojej nieruchomości wzrośnie poprzez inwestycje dokonywane w jej pobliżu, to może zostać nałożony na Ciebie kolejny podatek.

Opłata adiacencka – co to takiego?

Dotyczy zarówno właścicieli nieruchomości, jak również użytkowników wieczystych. Zastanawiasz się zapewne, co to jest opłata adiacencka? To koszt, na który musisz się przygotować, jeśli wzrośnie wartość Twojej nieruchomości z uwagi na jeden z trzech czynników:

  • Podział nieruchomości,
  • Scalenie nieruchomości,
  • Budowę urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem środków Skarbu Państwa, środków unijnych, jednostek samorządu terytorialnego bądź źródeł zagranicznych.

Kto i kiedy ustala nałożenie opłaty adiacenckiej?

Nałożenie opłaty adiacenckiej ustala burmistrz lub wójt. Ma to miejsce, gdy powstają warunki do podłączenia nieruchomości do urządzeń infrastruktury technicznej. Jej uiszczenie będzie także konieczne, gdy możliwe stanie się korzystanie z wybudowanej drogi, co nie jest równoznaczne z podłączeniem się do wybudowanej sieci np. kanalizacyjnej.

Warto mieć na względzie, że burmistrz ma aż 3 lata na wydanie decyzji o ustaleniu opłaty od momentu stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do urządzeń infrastruktury. Wysokość opłaty opiera się na ustaleniach, które znajdują się w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami.

W jakich przypadkach naliczana jest opłata adiacencka?

Wiesz już, że opłata adiacencka może zostać naliczona w przynajmniej kilku okolicznościach. Warto przyjrzeć się im nieco bliżej.

  • Opłata adiacencka z tytułu podziału nieruchomości

Jeśli nastąpi geodezyjny podział nieruchomości, to wówczas może zostaje naliczona opłata adiacencka z tytułu podziału. Nie będzie tak jednak w każdym przypadku, a jedynie wtedy, gdy wzrośnie wartość nieruchomości. Prawo przewiduje także opłatę adiacencka z tytułu podziału nieruchomości rolnej.

  • Opłata adiacencka z tytułu wzrostu wartości nieruchomości

Opłata adiacencka jest również naliczana z tytułu wzrostu wartości nieruchomości, o ile wzrost ten nastąpił w wyniku podziału nieruchomości bądź jej podziału, a następnie scalenia. Najpierw jednak musi dojść do ostatecznej decyzji zatwierdzającej podział.

Opłata adiacencka a zmiana właściciela

Zmiana właściciela może przełożyć się na brak konieczności uiszczania opłaty adiacenckiej. Ma to miejsce w przypadku śmierci właściciela nieruchomości. Jego spadkobiercy nie muszą regulować tej opłaty. Zupełnie inaczej wygląda to w sytuacji, gdy właściciel zbywa nieruchomość. Wówczas opłatę adiacencką opłaca ta osoba, która zyskuje z tego tytułu korzyść.

Podział działki a opłata adiacencka

Nie zawsze podział działki będzie oznaczał nałożenie opłaty adiacenckiej. Wiele zależy od wartości działki przed podziałem, jak również po nim. Warto jednocześnie wiedzieć, że opłata adiacencka za podział działki nie jest naliczana przy podziale nieruchomości dokonywanym niezależnie od ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Opłata adiacencka a sprzedaż nieruchomości

Czy fakt sprzedaży nieruchomości oznacza, że nowy właściciel musi uiścić opłatę adiacencką? Niekoniecznie. Obowiązek ten ciąży na osobie, która była właścicielem nieruchomości w dniu, w którym decyzja organu gminy, zatwierdzająca projekt podziału tej nieruchomości, stała się ostateczna.

Czy opłata adiacencka jest obowiązkowa?

Tak. Opłata adiacencka ma charakter obligatoryjny. Oznacza to, że nie ma możliwości otrzymania zwolnienia z obowiązku jej opłacenia, nawet, jeśli właściciel nieruchomości bądź działki nie zamierza korzystać z wybudowanej infrastruktury. Ma on jednak prawo wystąpić z wnioskiem o rozłożenie płatności na raty.

Kto jest zobowiązany do poniesienia opłaty adiacenckiej?

Opłata adiacencka z pewnością budzi wiele kontrowersji. W praktyce dochodzi bowiem do sytuacji, w której właściciel nieruchomości musi zapłacić dodatkowy podatek przez fakt zajścia pewnych zmian, które wpłynęły na zwiększenie wartości jego nieruchomości, np. wybudowania nowej drogi. Co więcej, decyzja o jej wybudowaniu może zostać wydana przez gminę, także właściciel nieruchomości nie ma na nią żadnego wpływu. Nawet jeśli nie zamierza z tej drogi korzystać, to i tak opłata zostanie na niego nałożona.

Ile wynosi opłata adiacencka nieruchomości?

Wysokość opłaty adiacenckiej zależy od kilku czynników. Każdorazowo ustalana jest ona przez radę gminy w drodze uchwały. Co istotne, nie może ona przekroczyć stawek, które uwzględnia ustawa o gospodarce nieruchomościami. Stawki te ustalone są, jako maksymalne progi. Wysokość opłaty adiacenckiej w Gminie Nowogard została przyjęta uchwałą Rady Miejskiej w Nowogardzie nr XII/91/19 z dnia 31 lipca 2019 roku. Wynoszą one odpowiednio:

  • 30% różnicy wartości nieruchomości pod warunkiem, że opłata zostanie naliczona w wyniku wzrostu jej wartości na skutek jej podziału;
  • 20 % różnicy między wartością przed wybudowaniem urządzeń infrastruktury technicznej, a wartością nieruchomości po ich wybudowaniu.


W jakim terminie należy dokonać opłaty adiacenckiej?

Ile czasu ma właściciel nieruchomości, aby dokonać opłaty adiacenckiej? Obowiązek jej wniesienia powstaje po upływie 14 dni od dnia, w którym decyzja o ustaleniu opłaty stała się ostateczna. Termin, jak również sposób wniesienia opłaty ustala burmistrz lub wójt. Warto wiedzieć, że istnieje możliwość rozłożenia tej opłaty na roczne raty przez maksymalny okres 10 lat.

Brak uiszczenia opłaty adiacenckiej a konsekwencje prawne

Co się stanie jeśli właściciel nieruchomości nie uiści opłaty adiacenckiej? Wówczas musi liczyć się z konsekwencjami prawnymi, które sprowadzają się do uruchomienia procesu windykacyjnego. W ostateczności może dojść do zajęcia majątku przez komornika, np. Części wynagrodzenia.

Rozłożenie opłaty adiacenckiej na raty – jak wnioskować?

Każdy na kogo został nałożony obowiązek opłaty adiacenckiej, ma prawo rozłożyć ją na raty. Dzieje się to wyłącznie na wniosek właściciela nieruchomości. Na uwadze należy mieć jednocześnie, że wniosek o rozłożenie płatności na raty trzeba złożyć jeszcze przed wydaniem decyzji w stosownym urzędzie gminy. Wniosek musi przy tym uwzględniać ilość rat.

Przykładem opłaty adiacenckiej jest np. wzrost wartości nieruchomości po podłączeniu kanalizacji. Jeśli inwestycja warta była 100 tys. zł, a po zmianach wartość jej wzrosła do 110 tys. zł, to właściciel musi zapłacić gminie 2 tys. zł (20 procent z 10 tysięcy złotych wzrostu wartości nieruchomości). Opłatę tę należy wpłacić wciągu 14 dni od dnia wydania decyzji o naliczeniu opłaty adiacenckiej. Właściciel nieruchomości może zawnioskować o rozłożenie spłaty na raty. Maksymalny okres ratalny wynosi 10 lat. Będą one podlegały oprocentowaniu.

Dominika Jagieła